Spotkania literackie Forum Polskiego Pola Lacanowskiego

Źródła technosceptycyzmu Lema

21 listopada o godzinie 19:00 odbędzie się spotkanie, na które zaproszenie przyjął doktor Szymon Kolwas, adiunkt wydziału zarządzania Politechniki Warszawskiej. Jego zainteresowania naukowe krążą wokół twórczości Lema, którą zestawił w swoich pracach zarówno z tekstami Kołakowskiego, jak i Kotarbińskiego.
Podczas spotkania będziemy mogli wsłuchać się w treść krótkiego referatu zatytułowanego Źródła technosceptycyzmu Lema.

Dr Kolwas zachęca nas słowami wstępu:
Lem był technosceptykiem. Jego zdaniem cywilizacja Zachodu wpadła w technologiczną pułapkę, do której wciągnęła cały cywilizowany świat. Współczesna technika, która sprzężona jest z nowoczesną nauką, rozwija się autonomicznie. Znaczy to, że za nic sobie ma nasze ludzkie cele. Co więcej, rozwój ten jest nieprzewidywalny, ma charakter eksplozywny i autokatalityczny – sam się napędza. Obserwowany przez Lema wpływ rozwoju techniki na fundamenty kultury prowadzi go do głębokiego pesymizmu względem przyszłości naszej cywilizacji.
Lem jest pisarzem znanym na całym świecie ze swych genialnych powieści, przede wszystkim jest jednak filozofem. To z oryginalnej i realistycznej myśli filozoficznej, opartej na rzetelnej znajomości nauki, bierze się jego wielkość. Dlatego warto spytać, jakie filozoficzne zapatrywania stoją u podstaw owego pesymizmu; jakie jest jego głębsze teoretyczne ugruntowanie.

W wystąpieniu wskażę, że źródło technosceptycyzmu Lema leży w jego filozoficznej koncepcji człowieka. Koncepcja ta, biorąca na serio osiągnięcia współczesnej biologii, jest natywistyczna i pejorystyczna. Czerpie inspirację z antropologii Schopenhauera i identyfikuje wśród mechanizmów obecnych w naturze ludzkiej dążności destrukcyjne, których nie da się zredukować do zwykłego egoizmu, czy też instynktów zwierzęcych.

Szymon Kolwas

Zapraszamy wszystkich chętnych do wspólnej rozmowy o twórczości Lema, która od czerwca toczy się w ramach spotkań literackich FPPL’u. Po wygłoszonym referacie dr Kolwasa rozpocznie się dyskusja, z której być może uda się wykreować pomost pomiędzy poszczególnymi perspektywami na lemowską twórczość. Zachęcamy do podzielenia się swoimi spostrzeżeniami, zwłaszcza, że tym razem nie wymagamy znajomości konkretnej lektury, ponieważ będziemy odnosić się do całokształtu literackości autora. Moderatorem będzie Bartosz Niemier.

To, co dr Kolwas nazywa technosceptycyzmem będziemy próbowali zderzać między innymi z pojęciem dyskursu kapitalistycznego, utożsamianym przez Lacana z dyskursem naukowym. W perspektywie psychoanalizy, krytyka „szaleńczo cwanej” machiny w której „tak świetnie się konsumuje, że to aż pochłania” nie jest ideologicznym wołaniem, ale służy wytwarzaniu miejsca na taki rodzaj wiedzy, który dotyka podmiotu i dlatego ma status etyczny. A w zapytywaniu o tę przestrzeń, jak widać na przykładzie Lema, pomagają nam twórcy literatury.

Spotkanie odbędzie się przez Zoom. Jest otwarte i nieodpłatne.
W celu otrzymania linku do spotkania prosimy o kontakt z koordynatorem zajęć: bartosz@niemier.pl

Czym jest cykl spotkań literackich?

Inicjatywa powstała ze względu na wyrażaną przez członków Forum chęć stworzenia przestrzeni dialogu psychoanalizy z innymi dziedzinami. Od samego początku istnienia psychoanalizy, już u Freuda widoczny był zwrot ku literatom jako tym, których dzieła mogą uczyć na temat ludzkiej natury, i dawać wyraz płynącej z nieświadomego wiedzy. Lacan całe seminarium XXIII poświęcił myśli Joyce’a, a każdy inaugurowany przez niego rok akademicki przepełniony był odniesieniami do literackich tworów. Staramy się robić to co on, ale inaczej niż on.

Related Articles

Close